Stemmen zonder stress!

Op 9 juni zijn er verkiezingen voor de gewest- en gemeenschapsparlementen, de Kamer van volksvertegenwoordigers en het Europees parlement.

We stemmen dan voor het Vlaams parlement dat 124 parlementsleden telt. Vlaams-Brabant kiest hiervan 21 verkozenen.

We stemmen dan voor de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers die 150 parlementsleden telt. Daarvan kiezen de Vlamingen 87 verkozenen en 15 verkozenen worden gekozen in Vlaams-Brabant.

We stemmen dan voor het Europese parlement dat 705 parlementsleden telt. België duidt 21 Belgische verkozenen aan, waarvan 12 voor een Nederlandstalig mandaat.

Je papieren of digitale oproepingsbrief en je identiteitskaart.

Je papieren oproepingsbrief ontvang je met de post. Deze wordt ten laatste 15 dagen voor de verkiezingen verstuurd. Je ontvangt hem eveneens digitaal via je eBox als je die geactiveerd hebt. Normaal zou je uiterlijk 25/5 je kiesbrief moeten ontvangen

Let wel op, om een volmacht uit te oefenen heb je een papieren oproepingsbrief nodig. Je kan eventueel ook je duplicaat uit je eBox uitprinten.

Als je geen oproepingsbrief ontving of je bent hem verloren, kan je vanaf 3 juni 2024 tot op de dag van de verkiezingen een kopie aanvragen in het gemeentehuis waar jij woont.

Je kan het duplicaat ook uiterlijk tot vrijdag 7 juni 2024 via mail aanvragen bij jouw gemeentebestuur.

In dit filmpje zie je hoe je digitaal moet stemmen.

Lees je liever de procedure stap voor stap? In dit document wordt in 15 stappen uitgelegd hoe je kan stemmen.

In elk stemhokje van een stembureau staat een stemcomputer. Je krijgt van de voorzitter van het kiesbureau een chipkaart. Om je stem uit te brengen, steek je eerst de chipkaart in de kaartlezer van de stemcomputer.

Op het beeldscherm verschijnen het volgnummer en de namen van alle kandidatenlijsten. Je duidt met je vinger de lijst van je keuze aan. Je bevestigt je keuze of annuleert je keuze en kiest een nieuwe lijst. Je kan ook geen keuze maken. Hoe je geldig stemt zie je in dit filmpje.

Nadat je een lijst hebt aangeduid, zie je voor die lijst de namen en voornamen van de kandidaten op het scherm. Je brengt dan je stem uit door op het scherm te drukken.

Ja kan nu:

• het vak bovenaan de lijst aanduiden (= lijststem);
• het vak naast de naam van één of meerdere personen aanduiden (= naamstemmen).

Wanneer je één of meerdere naamstemmen hebt uitgebracht, maar tegelijk ook voor dezelfde lijst een lijststem hebt uitgebracht, dan telt je lijststem niet mee.

Hierna moet je je uitgebrachte stem bevestigen. Zolang je dit niet doet, kan je je stem nog wijzigen (je uitgebrachte stem annuleren) en een andere lijst met kandidaten kiezen.

Je moet dit minimum 1 keer en maximum 3 keer doen.

Bij de laatste bevestiging drukt de stemcomputer een stembiljet (papieren bewijsstuk) af. Op dit stembiljet staat/staan de door jou uitgebrachte stem(men), zowel in de vorm van een barcode als in getypte vorm. Zo kan je controleren of je stem juist werd opgenomen.

Je neemt je chipkaart terug uit de gleuf en vouwt je stembiljet dubbel met de bedrukte kant naar binnen, zodat je stem niet zichtbaar is voor anderen. Dit doe je vóór je het stemhokje verlaat.

Vervolgens geef je je chipkaart terug aan de voorzitter en scan je, onder toezicht van de voorzitter, de barcode op je stembiljet met de elektronische stembus, waarna je je stembiljet in de gleuf steekt.

Na afloop van de stemming sluit de voorzitter de stembus af en brengt hij de USB-sticks met de geregistreerde stemmen naar het kantonhoofdbureau, dat alle gegevens samenbrengt en de uitslag opmaakt.

In België is er opkomstplicht voor de verkiezingen van 9 juni 2024 (op basis van artikel 62, derde lid van de grondwet). Deze is er voor Belgische kiezers 16+ en voor EU-onderdanen die geregistreerd werden. Je zal dus een oproepingsbrief krijgen.

Opkomstplicht betekent dat je naar het stembureau moet gaan, het stemhokje binnen moet gaan maar dat je niet verplicht bent om een stem uit te brengen. Je moet ook een stembiljet afdrukken, uit de stemcomputer nemen en de barcode op je stembiljet scannen en vervolgens in de gleuf steken.

Volgens de Belgische wetgeving worden de stemmen waarbij voor geen enkele lijst of kandidaat gestemd werd en de ongeldige stemmen wel geteld, maar wordt hiermee geen rekening gehouden bij de zetelverdeling tussen de partijen. Ze worden dus volledig genegeerd en geen enkele partij kan er gebruik van maken.

In bepaalde omstandigheden kan je als kiezer niet zelf naar het stembureau gaan om te stemmen.
Je kan bijvoorbeeld stemmen bij volmacht

of via verontschuldiging:

De stembureaus zijn op 9 juni 2024 geopend van 08.00 tot 16.00 uur, in geval stemming op papier sluiten de bureaus om 14.00 uur.
Op je oproepingsbrief staat een richtuur. Om (lange) wachttijden te vermijden, raden we je aan om op dit uur te gaan stemmen.

Oproepingsbrief kwijt? Geen identiteitskaart? Ben je opgeroepen als voorzitter?
Deze en tal van andere onderwerpen worden op het YouTube kanaal in beeld gebracht:

Voor alle andere vragen kan je via terecht bij jouw gemeentebestuur of via Verkiezingen 9 juni 2024 (fgov.be).